Sprężone powietrze (w animacji oznaczone kolorem niebieskim) zasila bezustannie zawór sterujący drogą zaznaczoną pionową niebieską linią pośrodku zaworu.
Cienkimi kanalikami powietrze doprowadzane jest do zamkniętych zaworków znajdujących się na obu końcach zaworu sterującego pracą siłownika.
W chwili otwarcia jednego z zaworków, sprężone powietrze przepływa do komory znajdującej się na końcu zaworu rozdzielającego i przepycha suwak zaworu w położenie zgodne z występującą siłą co powoduje otwarcie jednej drogi dopływu sprężonego powietrza do komory siłownika oraz jednej drogi odpływu zużytego sprężonego powietrza z komory siłownika do atmosfery ( w animacji oznaczonej kolorem szarym.
W chwilę po przepchnięciu suwaka, zaworek zostaje zamknięty, a sprężone powietrze użyte do przesunięcia suwaka uchodzi do atmosfery.
Suwak pozostaje w tym położeniu do czasu otwarcia zaworka na przeciwległym końcu zaworu rozdzielającego.

Sprężone powietrze przesuwa tłok siłownika w kierunku zgodnym z wywieraną na tłok siłą. Ruch ten trwa do momentu dotarcia tłoka siłownika do czujnika położenia tłoka.
Czujnik kontaktronowy, zwiera swe styki pod wpływem pola magnetycznego tłoka zamykając obwód elektryczny cewki zaworka przeciwległego w zaworze rozdzielającym. Otwarty zaworek doprowadza sprężone powietrze z tyłu suwaka zaworu rozdzielającego i przestawia suwak w położenie pierwotne.

Następuje sytuacja odwrotna.
Otwór zasilający siłownika staje się wydechowym, a otwór wydechowy otworem zasilającym.

Różnica pomiędzy zaworami rozdzielającymi 5/2, 5/3, 3/2 jest następująca:

- zawór rozdzielający 5/3 pozycjonuje swój suwak zawsze w jednym (środkowym) położeniu w chwili braku sterowania.
Umożliwia to wykonanie kilku typów zaworów trójpołożeniowych np.:

- takich, w których suwak w położeniu środkowym otwiera wszystkie drogi , co umożliwia przesuwanie tłoka siłownika dwustronnego działania w dowolną stronę w momencie, gdy zawór rozdzielający nie pracuje lub

- takich, w których suwak w położeniu środkowym zamyka wszystkie drogi, a tłok siłownika dwustronnego działania zatrzymany w tym momencie nie daje się przesunąć, lub

- takich, w których suwak w położeniu środkowym niektóre drogi otwiera, a niektóre pozostawia zamknięte.

- zawór rozdzielający 3/2 służy do zasilania siłowników jednostronnego działania

występuje kilka rodzajów zaworów 3/2 (trzydrogowych dwupołożeniowych) w zależności od sposobu sterowania np.:
- elektryczny
- pneumatyczny
- ręczny

Zawór elektromagnetyczny 3/2 jest podobny w budowie do tego z animacji pod warunkiem usunięcia dwu dróg, górnej i dolnej po tej samej stronie zaworu. Suwak zaworu 3/2 ma tylko jedno wyjęcie, które łączy naprzemiennie siłownik z dopływem sprężonego powietrza albo siłownik z atmosferą.

Zawory elektromagnetyczne 3/2 mogą posiadać jedną lub dwie cewki.
W przypadku jednej cewki, zawór jest przesterowany do chwili, dopóki pracuje cewka. Z chwilą odcięcia energii elektrycznej suwak zaworu wraca do pozycji pierwotnej przywracając pierwotne położenie tłoka siłownika jednostronnego działania.

Jakie gwinty przyłączy zaworów, siłowników i osprzętu najszęściej używane są w pneumatyce?

Są to:
M5 (5 mm), 1/8" (jedna ósma cala) 1/4", 3/8", 1/2" i większe w zależności od potrzeb.
Są to gwinty znormalizowane w ramach norm ISO dzięki czemu można zamiennie stosować elementy pneumatyki różnych firm w zakresie tej samej normy ISO.

Podstawową zasadą dla prostych układów pneumatycznych jest dobieranie jednolitych średnic gwintów przyłączy w zakresie danego układu pneumatyki ( np. siłownik z gwintami 1/2" i zawór z gwintami 1/2").

Nie musi to być regułą i przykładowo - w sytuacji gdy siłownik ma wykonywać bardzo powolny ruch średnicę przyłączy zaworów można zmniejszyć dobierając zawór o mniejszym przepływie.
Wiąże się to głównie z obniżeniem kosztów (przykładowo zawór 5/2"-M5, 91 zł, a zawór 5/2-1/2", 216 zł (28.09.2000).